Iedereen kent het wel, strootjes trekken, steen-papier-schaar of je bent de aangewezen persoon. Dat ene vervelende klusje wat je toch moet opknappen: ‘Je bent het haasje’
Nu schoten er bij het zien van deze foto niet meteen wist-je-datjes te binnen die iedereen moet weten over hazen, maar wel bedacht ik mij het feit dat taal en natuur met elkaar in verbinding staan. Zo zijn er honderden uitdrukkingen waar dieren in voorkomen. Taal is al eeuwen oud, en ook dieren leven al miljoenen jaren op onze aarde. Het is een mooi fenomeen dat wij mensen, die taal uitgevonden hebben, dieren gebruiken om bepaalde emoties, spreekwoorden en fabels mee uit te drukken. Mijn naam is Haas, betekend dat je er niets van weet en je er niets mee te maken hebt. Dit spreekwoord is afkomstig uit de tijd rond 1855, toen een student met de achternaam Hase, werd betrokken bij een moordzaak. In de rechtbank gebruikte de student Victor Hase(DE), de beroemde uitspraak: ‘Meine name ist Hase, Ich weiss von nichts’ dat een komisch effect gaf. De uitspraak is in ieder geval beroemd geworden, en uiteindelijk vertaald naar het Nederlands.
Wanneer ik in de sneltrein zit, zit ik altijd half onderuitgezakt met mijn hoofd leunend tegen het raam. Beelden van buiten razen als een waas aan mij voorbij, maar hé daar in het weiland sprinten de hazen er als een haas vandoor. Dat is waar je haas het meest zult spotten, open vlaktes, weilanden en bollenvelden. Van dat laatste hebben we er hier in de Bollenstreek nog redelijk veel. Hazen leven in een leger, een soort kuil in het weiland waar de haas zich ik kan verschuilen, en haar jongen groot brengt. Als er gevaar dreigt kan een haas zich helemaal plat maken door zich dicht tegen de grond te drukken, ze zijn dan vrijwel onzichtbaar in de open velden!
.
Hazen vind ik prachtige dieren, ik hou van het gehups van de duinkonijnen die overal voor je voeten wegschieten tijdens een duinwandeling, maar hazen – overigens wel familie van het konijn – zijn imposanter en hebben een slimmere uitstraling. Althans misschien komt dat laatste omdat Haas in boeken altijd ‘wijs’ is. Zoals in het boek van Lars de ijsbeer en de haas, of het prachtige kinderboek ‘Raad eens hoeveel ik van je hou.’
Het opvallende verschil tussen hazen en konijnen is dat hazen grotere oren hebben, met lieve zwarte puntjes en een forsere lichaamsbouw hebben. Dat hebben ze ook wel nodig, want hazen zijn echte bokskampioenen. De mannelijke hazen die vechten om een vrouwtje kunnen behoorlijke stoten aan elkaar uitdelen. Daarnaast kunnen ze snelheden bereiken van wel 65 km per uur!
Hazen vreten in de zomer het liefst kruidachtige planten, en tsja dat deze haas gespot werd in een groenten/kruiden tuin was wellicht niet helemaal zijn bedoeling, maar het was zijn maaltje waard. Hij koos niet eens het hazenpad, maar knabbelde rustig even verder.
Zo en nu ben ik het haasje, want de afwas staat te wachten. Kun jij mij vertellen waar deze uitdrukking vandaan komt? Want wat de vos niet weet, weet de haas ook niet. Stuur je antwoord naar moedertjegroen@gmail.com
Liefs Moedertje Groen
