Volle maan vraagt om een volle nieuwsbrief. Van TREK fietsen tot vogeltrek en van vogeltrek naar appelmoes en vleermuizen! Leesvoer met als hoofdthema: Trek. Leestip: open de link buiten je e-mail voor betere layout. Tekst gaat verder onder de foto’s.
‘Bent u elektrisch?’ het was een vraag die ik dagelijks te horen kreeg tijdens mijn solotocht door Limburg. Ik grapte: ik niet, ik fungeer op spierkracht.
Bent u elektrisch? Alsof mensen niet meer geloven dat jij én de fiets niet op batterijen functioneren. Niet spottend bedoeld, maar ik werd echt bekeken. Ze keken naar mijn benen, mijn fiets en toen weer naar mijn benen. Ze vroegen niet: heeft u trapondersteuning, of fietst u fiets elektrisch. Nee… Of IK elektrisch was. Ik heb zo gelachen. De Vijlerberg en Vaalseberg beklimmen op beenkracht is niet zo’n grote uitdaging. Tijdens het klimmen worden ingehaald door elektrische fietsen was echter een grote verschrikking.
Afgelopen weekend ruilde ik mijn trouwe TREK mountainbike in voor een slordige damesfiets met terugtraprem. De jaarlijkse Eilandkampioenschap (EK) Tegenwindfietsen stond gepland. Het was een stralende zonnige dag, maar er was echter één probleempje…
Het naambordje van kunstenaar en pottenbakster op het eiland: Aleida Blom. De 3e prijs is handgemaakt met tandwielen en verf. Volgend jaar harder trappen!
…Er stond geen wind. Dat kun je vandaag haast niet voorstellen. Nu moet ik zeggen dat een damesfiets met zachte banden en terugtrapremmen van Soepboer ook genoeg uitdaging bieden om de dijk op en af te fietsen. Ook met de ZW Bft 2 waren de deelnemers erg fanatiek. Het werd een pittig rondje dijk op, dijk af, weer de dijk op en weer de dijk af… Het leverde mij een derde prijs op in de categorie: dames met 4:34 minuten. Dan moet ik er wél even bijzeggen dat er maar vier dames meededen. De lol zat er goed in, maar of ik mijn trouwe TREK inruil voor een terugtrap fiets zonder versnellingen? Daar hoef ik niet lang over te twijfelen…
Op de dag van Mabon (de herfstequinox en natuurfeest) verzamelde de boerenzwaluwen zich in de jachthaven van Lauwersoog. Tientallen kwetterende vogels zaten keurig op een rij van de steiger bij de loopbruggen van de KNRM boten. Ze hadden hun mooiste verenkleed aangetrokken(de rui is voorbij) en stonden op het punt om te vertrekken. De jongen van dit jaar aan hun zij, klaar om naar Afrika te trekken. Hoewel ik de afgelopen dagen nog een paar late zwaluwen heb gespot in het luchtruim is het dit weekend stil…
Dappere dodo’s
Het is herfst en de wind trekt aan ons lijf en aan de zee. Vanmorgen vroeg stond de veerdam onderwater en lag de veerdienst eruit. Inmiddels is de wind wat gaan liggen. Ik moest nog even denken aan die veerkrachtige sterke kustvogels tijdens de storm. Gisteren zag ik een drieteenstrandloper een salto maken, het diertje vloog met moeite tegen de wind over de golven. Dappere dodo’s of eigenlijk dappere Scolopacidae (de wetenschappelijke naam voor de familie strandlopers en snippen)
Steenloper in winterkleed. Fotografie: Sofie Buesink onderzoekster en specialiste in de wereld van steenlopers.
Dat zijn ze zeker, want als je zo klein bent en in zoveel verschillende extreme omstandigheden kan overleven dan ben je toch wel een geluksvogel! In de veerhaven in een hoekje van het KNRM gebouw ontmoette ik afgelopen week een geluksvogel op twee benen: Sofie Beusink. Haar veldwerk bestaat uit het ringen, monitoren en wegen van de steenlopers op het Waddeneiland. Afgelopen weken verzamelde zich honderden steenlopers in de haven. Er was nauwelijks meer ruimte op de basaltblokken in de jachthaven en steigers zaten vol kwetterende vogels. Het was een gezellige boel van jewelste, er zaten honderden steenlopers tegelijk. Deze vogels zijn met hun donkere verenkleed soms onzichtbaar op de zwarte stenen en basaltblokken van de strekdammen, dijken en in de haven, maar door hun sociale kant kan je ze haast niet missen. Met zoveel bij elkaar zijn dit echte strijders, ruzie makers en opportunisten: iedereen wil het beste plekje en geen natte poten. Dus opschuiven maar! Een prachtig schouwspel, met een kanttekening hoelang nog? Sofie vertelde mij dat er zelfs een bepaalde steenloper is die met opzet zijn slapende soortgenoten het water in duwt, om zelf een plekje te bemachtigen.
Sofie legt het uit: ‘Ik doe onderzoek naar de voorjaarstrek van steltlopers die rond het noordpoolgebied broeden. Klimaatopwarming gaat daar een stuk sneller dan bij ons, en de datum waarop de sneeuw smelt in het voorjaar kruipt gestaag naar voren. Dat betekent dat de vogels die daar broeden (steenloper, bonte strandloper, zilverplevier, etc.) steeds eerder aan moeten komen: de datum waarop de meeste insecten beschikbaar zijn voor de kuikens verschuift mee met de datum waarop de meeste sneeuw smelt, dus als de vogels te laat beginnen met broeden missen de kuikens die insectenpiek, waardoor ze wellicht niet genoeg voedsel kunnen vinden. Om eerder aan te komen in het broedgebied, moeten deze vogels eerder vertrekken uit de Waddenzee, maar dat kan ook niet zomaar: ze moeten hier ruien (dat kost erg veel energie) en tegelijkertijd een vetvoorraad aanleggen om de reis naar het noorden te kunnen “bekostigen”. De timing en snelheid van dat “opvetten” is dus cruciaal!’
Sofie plaatst onder andere kleine weegschalen waar de vogels uit zichzelf op gaan. Later zal ik hier nog een artikel over schrijven… Belangrijk en bijzonder werk tussen zo’n groep druktemakers.
Tweekleurige vleermuis aan het slapen in de parasol bij de Berkenplas.
Doortrekkers
Van de ene gevleugelde doortrekker naar de andere: de tweekleurige vleermuis. Dit diertje had ik zelf nog nooit gezien, maar zijn grijze vachtje viel meteen op. Op Schiermonnikoog is deze nazomergast in de parasol echter al ‘normaal’ aan het worden, maar zeldzaam in Nederland blijven ze zeker. De tweekleurige vleermuis kan een gigantische afstand afleggen. Vleermuizen kunnen in één nacht de Noordzee oversteken, maar deze vriend gaat wat verder waarschijnlijk Rusland of omgeving. Dieren die tijdelijk in ons land verblijven op weg naar broedgebied of overwinteringsgebieden, deze vleermuis is daar één van noem je ‘doortrekkers’.
Meer beelden zien of lezen over dit bijzonder mooie dier:
Artikel Nature today: klik hier
Video Vroege Vogels mooie beelden Twee Kleurigevleermuis bij de Dollard: klik hier
Vitamine zee: vitaminebommetjes van Schier
Zuur + Waddeneilanden… Juist! Cranberries. Niet alleen op Terschelling kun je deze zure bessen vinden. Vitamine C groeit ook een klein beetje op Schiermonnikoog als Natuurmonumenten niet alles wegmaait tenminste.
Gelukkig kon ik nog een paar gram bessen redden van de maaimachines en dat leverde een zure massa op. Roeren, roeren, roeren en een klein beetje, ietsjepietsje, oké toch iets meer dan, nog meer en nog meer suiker erbij. Uiteindelijk een mooi resultaat cranberrygelei. Zoet, wrang met een zuurtje. Voor de wintermaanden een prima potje vol antioxidanten (en ja, een beetje suiker.) Maar lang niet zo zoet als de meuk uit de supermarkt. Gelukkig blijven deze porties lekker voor eigen gebruik.
Een appeltje voor de dorst
De wintervoorraad is ook weer aangevuld. Het hoort helemaal bij de herfst: appels! In de vorige blogs mocht je lezen over de zeer geslaagde Tarte tatin. De rest van de appels zijn gebruikt voor een fris zure appelmoes. Voor eigengebruik én ruilhandel. Heb jij dus iets lekkers voor mij te ruil? Dan ‘betaal’ ik je graag met een potje appelmoes…
Al bij al kunnen wij als mens nog héél veel leren van al die reislustige dieren die ieder jaar weer het luchtruim kiezen, maar ik kies toch liever voor mijn TREK 400. En verder dan de noordelijkste provincie en het eiland van Nederland, zal ik niet trekken deze winter. Zou jij op najaarstrek willen? Of toch liever lekkeretrek?
Appelmoes gezoet met honing en 30 minuten geweckt.
