Vergiftigde natuur: schooleksters zoeken voedsel en broeden in een met gif bespoten bollenveld. Velden kleuren oranje geel van het landbouwgif. Op de achtergrond de felle kleuren van bloeiende velden langs het Leeuwenhorst. Dagelijks trekt het tientallen bezoekers, maar geen haai die er naar kraait.
Nieuwe maan = een nieuwe nieuwsbrief!
OPROEP AAN ALLE VOLGERS: Ik krijg diverse meldingen dat mensen geen e-mail ontvangen bij publicatie van nieuw bericht. Graag hoor ik jouw mening. Laat je reactie achter en help mij mijn website te verbeteren: ontvang jij elke keer een bericht?
De lente stuitert heen en weer. Het wordt drukker en drukker in de natuur met mensen, maar het blijft akelig stil als het om insecten aankomt. Hier en daar spot ik een hongerige hommel op de paarse dovenetels en fladdert er een vlinder. Alles kleurt prachtig groen, groeit en bloeit. Het is een periode waarin ik mij het meest zorgen maak, want waar zijn ze allemaal gebleven? … Wanneer komen ze EINDELIJK weer om ons heen zoemen? Maar als ik dan mijn neus boven de grond hang, dan zie ik wel dergelijk klein leven.
Eitjes van lieveheersbeestje op een naamkaartje van de planten. Keurige gouden kegeltjes van minder dan een speldenprik groot. Close up van foto. Tessa.
… ‘Nog heel even geduld! Je ziet ons niet, maar we zijn er zeker wel. We zijn gewoon nog niet helemaal af! Nog even hangen hoor. Cu laterrr.’ Aha! Daar zijn ze. Mijn kleine kas met aluminiumframe fungeert in de winter vaak als insectenhotel. Jaarlijks tel ik altijd een handje aan vlinderpoppen die zich hebben verstopt in de kas. Deze pop van een koolwitje is al aardig bruin, maar als je goed kijkt zie je ook een gaatje in de pop. Zou de rups ‘gekraakt’ zijn door een roof insect? Voorlopig zal ik de pop in de gaten houden.
Ook is er inmiddels een lieveheersbeestjesboem op de moestuin. Tussen de kruidlaag zie ik tientallen (jonge)kevertjes opduiken. Op de gekste plekken ontdek ik de minuscuul kleine gouden eitjes van de lieveheersbeestje. Het maakt mij trots. Een teken dat het ecologisch tuinieren toch dergelijk nut heeft voor de natuur. Onkruid mag hier selectief groeien en eitjes van roofinsecten krijgen zo de kans om zich te ontpoppen tot stoere roofkevers. De jonge larven van lieveheersbeestjes zien er namelijk uit als punkers! Langwerpige kevers met stekeltjes op hun pantser. Vandaag was ik getuigen van de leg van tientallen eitjes. De tuin is verandert in een LIVE natuurdocumentaire.
Een larf van een lieveheersbeestje
Ook de eerste ‘soldaatjes’ (nuttige weekschildkevertjes waarvan de jongen kevers luizen bestrijden) staan paraat en paraderen over de tuinbonen en bessenstruiken. Dat is maar goed ook, want er is een soort haat-liefde verhouding op de tuin ontstaan. Het is eten of gegeten worden. Oorlog onder de hongerige roofkevers opzoek naar luis en ander gespuis. Ook rode vuurwantsen heb ik vrede mee. ‘Make love, no war.’ Is hun motto terwijl ze hun ‘kontjes’ tegen elkaar duwen om als een soort Siamese tweeling uren over de tuin te banjeren. Een foto van Vroege Vogels, omdat Petra nog even met haar macrolens over de tuin moet komen struinen. Doordat ik in de wintermaanden veel bladafval op de tuin heb gestort zie ik dit jaar meer vuurwantsen dan anders. Ze komen overal onder vandaan kruipen, ruimen het dode bladafval op en zorgen dat bladluizen worden aangepakt. Oorlog in de microwereld van insecten, vrede op mijn ecologische tuin.
Vuurwantsen hebben uren lang ‘seks’, waarbij ze doorgaan met hun dagelijkse taken. Opruimen van bladafval en bladluis.
Goed. De soldaatjes en kevers houden de wacht. Ook tref ik tijdens het wieden overal geleedpotige aan. Wolfspinnen en struikspinnen met grote gifklauwen, waarvan je haren even overeind gaan staan. Ze houden zich schuil onder de stukken schors, houtsnippers en stokken die ik op de tuin heb liggen. Mij zullen ze niets doen, want ze eten andere insecten en klein leven. Grote rovers in de mircowereld, maar nuttig voor de ecologische tuin. Ook zij mogen blijven.
Al bij al heerst er een vredige sfeer op de tuin. Het wachten is op het heerlijke gezoem en vrolijke gefladder. Gaat dat er dit jaar komen of is de oorlog van gewasbestrijdingsmiddel de zoemers teveel aan het worden? Wordt vervolgd…
P.s Er is al veel onderzoek naar gedaan, maar laatst was het wederom in het nieuws: Vermijd planten van tuincentra, bouwmarkten, supermarkten. Zelfs planten die worden verkocht als ‘nuttig’ voor insecten, zijn bespoten. (lees hier het artikel)
Ooit is de bostulp in de 17e eeuw aangeplant, nu is de Bostulp – Tulipa sylvestris een wild bostulpje. Trots pronkt de bloem in mijn achtertuintje. De enige (onbespoten) tulp die ik verwelkom in mijn tuin. Er werd in de 15eeuw al over deze wilde tulp geschreven. De bostulp is een stinzenplant, ooit ingevoerd in Nederland voor siertuinen.
NIEUWS UIT DE NOORDWIJKSE NATUUR
HOERA! DE nachtengalen zingen weer. Mijn grote liefde uit mijn eerste boek. Ben jij al gaan luisteren in de duinen? Nee? Luister dan meteen of je het mooie gekwaak van de rugstreeppadden kan horen. Het is een genot om naar te luisteren en gewoon gratis in de ‘achtertuin’ van Noordwijk!
VERWONDERING: Brutale oerplant met een boodschap.
Dit zijn sporendoosjes van heermoes(paardenstaart) een zeer mooie geneeskrachtige plant, maar nier geliefd bij de meeste tuinders. Bij mij wel, want heermoes is een eigenaardige en eigenwijze plant. Soort zoekt soort laten we maar zeggen… Ze komt niet zomaar opduiken, heermoes komt met een boodschap: doe iets aan je bodem Tess, het mist mineralen!
Zo staan de emmers met gefermenteerde brandnetel en paardenbloemen al in de aanslag. Een bodem met gebrek aan mineralen heb ik geen vrede mee en ik zal niet rusten voor alles weer in balans is. De brandnetel en paardenbloemengier gisten de pan uit en vervolgens verdun ik ze 1:10Liter om de bodem mee te herstellen.
De heermoes zelf gaat ook in de ‘ecologische soep’. Maar dan moet ze eerst even blad aanmaken. Nu ‘bloeit’ er een soort sporendoosje. Daarna volgt het groene sprietje wat paardenstaart wordt genoemd. Zo doet hij dat al miljoenen jaren. Zelfs toen er dino’s op hem gingen staan. ‘Hé rotzak van een T-rex, kijk eens uit waar je met je grote kippenpoten op gaat staan. Jullie hebben mij nodig.‘ Zoiets zal het plantje waarschijnlijk hebben geroepen, want hij kwam, hij zag en overwon! En die dino’s…? Ach we weten wat daar mee gebeurde.
Heermoes versterkt je haar en je nagels en dus ook je planten. Ze bevatten kiezel. Trek de heermoes gewoon uit de grond, laat ze trekken in een emmer met water en geef dit aftreksel in verdunde vorm terug aan je groenteplanten die er wat pips uit zien. Het blad bevat namelijk die nuttige mineralen die de lange zwarte wortels van maar liefst 3 meter diep uit de grond onttrekken. Heermoes te lijf gaan is niet nodig, gier en lavameel zullen je bodem weer snel in evenwicht brengen.
BLOEINIEUWS: Uit de oertijd
Oersterke planten die al miljoenen jaren meegaan. Je zou ze de échte strijders kunnen noemen in het Plantenrijk. Niet uit te roeien. Niet met gif en ook niet met de riek. Dat zijn pas knapperds. Zij geven geen kleurrijke bloemen, maar zijn altijd goed gecamoufleerd in het veld. Niet uitbundig en explosief, maar wel massaal aanwezig. Dat zijn de varens en de heermoes. Meesters van het plantenrijk, oud en wijs.
Die oerkracht zie en voel je wanneer je de planten gaat bestuderen. De varen vermeerdert zich door een kruipende wortelstok. Ook maken ze geen zaden zoals bloemen, maar sporen. Als de sporen rijp zijn vallen ze op de grond en ze kiemen in vochtige periode. De varen kan jou helpen in de ‘oorlog’ van tuinders. Ze bevatten insectenwerende en -dodende eigenschappen door inhoud stoffen zoals zuren en methaldehyde(werkzame stof in veel slakkenkorrels). Maar een strijder of niet, in het voorjaar toont de varen éven zijn schoonheid. En lijkt het alsof hij zich uitrekt na een lange winterrust. Opgerold toont deze oerplant langzaam zijn skills.
Er zijn dus vele vechters en vijanden in de natuur, maar de mens blijft de grootste vijand. Een ongewenste plant of dier op je tuin hebben kan heel vervelend zijn, maar ze leren mij ook weer veel. Als tuinder ben ik stiekem soms in oorlog met mijn tuin. Verander ik iets of beschadig ik de toplaag met een schoffel of spade, dan groeit er elders wel weer een plant die ik niet kan uitstaan. Plant ik een prachtige bloem? Dan popt de bloem opeens op een hele andere plek op, midden tussen de groente bijvoorbeeld. Gelukkig is er een simpele oplossing: balans vinden tussen wat waar mag groeien. Samenwerken met de natuur in plaats van er tegen te strijden. Dit mag ik doen met de wijsheid en kennis van (deze) planten.
Het juiste leesvoer helpt je hierin langzaam je visie te veranderen:
- Boekentip: 34 planten om mee te tuinieren
- Boekentip: ONkruid herkennen
- Boekentip: 200 eetbare wilde planten.
Nieuws van onder de golven: herkauwers
Planteneter: het hert.
Dat planten het hebben overleefd na de OERRRknal is duidelijk. Gelukkig herstelde de aarde zich weer. Het werd warm, koud, warm, koud enz. Op de plek waar nu het grootste natuurgebied van Nederland is: zout water, was ooit land. Op dat land liepen reusachtige dieren. Mammoeten, neushoorns, paarden, zwijnen, beren, herten noem maar op.
Die planteneters zijn gestorven, maar het bewijs ligt nog voor het oprapen. Nabij afrit 22 vond ik laatst een redelijk grote plooikies uit de bovenkaak van een planteneter. Het reuzehert stierf uit, maar zijn botten en kiezen spoelen nog wel eens aan. Het edelhert bestaat nog wel, maar is stukken kleiner dan zijn voorouder uit het Midden Pleistoceen(120.000-140.000 miljoen jaar geleden)
Of het om een Reuzehert of Ederlhert ging konden ze bij Natuurvragenpunt van Naturalis niet vertellen, maar een oervondst is het zeker. De tand was al flink versleten.
Onderkant van de afgesleten kies.
Graag tot volle maan! Tips, opmerkingen of suggesties? Stuur een e-mail of laat een reactie achter. p.s nieuwe lezers is een geschenk, wil jij mijn berichten delen? Zegt het voort.
De korenbloem bloeit bijna. Een mooi felblauw puntje ontpopt zich.
