De ideale plek: de Bank van Banck op de dijk met uitzicht op de jachthaven en het Wad. Spiegeltje glad water op de laatste dag van januari.
Open deze verhalen op een groter scherm voor optimale lay-out. Deze website is geoptimaliseerd voor computers en tablets. Je kunt op de titel klikken om het bericht in je inbox te openen. Fijn dat er massaal gehoor wordt gegeven aan de oproep om je aan te melden voor mijn site. Zoals beloofd verloot ik rond het begin van de lente, onder alle ingeschreven e-mail adressen (deze zijn alleen voor mij zichtbaar) twee exemplaren van mijn boek.
In deze nieuwsbrief o.a: tuinieren met de maan, maagdelijk witte reigers, padden en moestuinkriebels.
12 februari, volle maan en een volle nieuwsbrief. Het is fijn om de maancyclus aan te houden om teksten en foto’s te publiceren. Door de maancyclus te volgen of te observeren leef je automatisch meer in verbinding met de natuur. Vooral voor de tuinders onder ons kan dit goed van pas komen, want de aarde ‘ademt’ in en uit en hier kun je mooi gebruik van maken. Bij volle maan is de levenskracht sterk in de bovenste plantendelen. Een gunstige tijd om zaaiwerk te doen, dat wisten de oude Grieken al want toen dweepte men al met de kiemkracht van volle maan.
Deze februarimaan was geen lieverdje ze kreeg de naam: stormmaan, sneeuwmaan, bottenmaan, hongermaan. Er was weinig te eten, behalve kale botten. Dit geldt eigenlijk nog, want we hebben bijna geen verse voorjaarsgroente, alleen wordt tegenwoordig alles het hele jaar door gekweekt en geïmporteerd. Zonder die kunstmatig gemaakte voedselbronnen zouden we waarschijnlijk weer gaan inmaken en conserveren. Februari was een gure periode voor veel Noord-Amerikaanse stammen. Ook in de Keltische traditie staat de maan van februari bekend als de maan van het ijs. Dat verklaard, waarom ik momenteel worstel met de overgang van winter naar lente. Zodra de zon zich even laat zien voelt hij vurig en warm en heeft mijn huid honger naar licht. Toch kan het nog lang guur en koud zijn tot zelfs na de lente equinox… Maart roert zijn staart.
Tuintips voor maanstanden en kalenders:
Boek: in harmonie met de maan+maankalenders – Johanna Paungger & Thomas Poppe
Boek: Biodynamisch tuinieren – Monty Waldin pagina 46 tm 56
Zaaikalender voor je moestuin: Biologisch dynamische zaaikalender klik hier.
VERWONDERING 11: Camouflage op Schiermonnikoog
Men zegt dat je van een kale kip niet kunt plukken, maar daar denkt een hongerige buizerd wel anders over. Onderweg naar paal 5, kwam ik deze schoon geplukte fazantenman tegen. De drie lange staartpennen lagen nog in een bundeltje bij elkaar. Fazanten zijn meesters in camouflage. De veren vielen nauwelijks op.
De hanen op het eiland zijn begonnen aan de balts(gevechten). Nu klinkt het nog pril, maar daar zal snel verandering in gaan komen. Over een paar weken hoor je op ieder heuveltje het lompe gekukel van de fazantenman. Ik heb de eerste mannen alweer zien vechten met elkaar. Er klinkt wat geritsel en gefladder vanuit de kale duindoornstruiken, maar je ziet niets. Totdat je een fazantenpaadje inloopt (de smalle wildwissels in de duinen) en dan kun je ze zo tegen komen.
Met zijn kleurrijke verenkleed in het zonnetje schittert en pronkt het mannetje naar zijn concurrent. De hanen maken sprongen waarbij ze schudden met hun veren. Het geschud klinkt heel grappig, maar werd de dood voor deze vent. (tekst gaat verder onder de foto)
Deze fazantenman werd de maaltijd van een buizerd.
BLOEINIEUWS 11: De aftrap van het moestuinseizoen!
Dit jaar ben ik vroeger dan vroeg! 15 januari heb ik de tuinbonen en eerste erwten voorgezaaid. Vorig jaar verloor ik in drie zaaipogingen 150 erwten aan de slakken, muizen en het slechte weer. Mocht het dit jaar in één keer goed gaan dan ervaar ik dat als een groot geschenk, zo niet dan heb ik alle tijd om opnieuw te beginnen. Tuinbonen en erwten kunnen wel wat kou verdragen. Ik laat de zaden een paar uur voorweken in sterk getrokken kamillethee. Kamille helpt niet alleen mij te kalmeren en te verzachten. Het kruid helpt planten ook om te ont-stressen. Kamille is ook rijk aan kalium en dat stimuleert de groei en kieming. Vooral voor gewassen die vruchten maken is het handig om de bloemen te besproeien met een aftreksel van kamille en de zaden te laten badderen in afgekoelde kamillethee (1:10 verdunt in een plantenspuit). Thee van kamille helpt om ziektes te voorkomen. Zeker als planten bijvoorbeeld te maken krijgen met hitte/kou stress of plagen.
Kijk ze eens stralen, de puntjes van rijsdoperwt. Ik gebruik dit uitstekende ras van de Bolster, klik hier. Fris lentegroen op een grijze dag. Elke dag even kijken naar mijn ’tiney sprouts’. Letterlijk kiemgroente, want ontkiemende erwtjes smaken heerlijk en bevatten veel vitamine. Dat weten die slakken en muizen ook. Wordt vervolgd dus…
Reigervergadering aan de Westerplas
VOGELPRET… Is een een rubriek die ik afwissel met nieuws vanuit de Noordzee. Je leest meer over deze term in mijn eerste boek.
Tijdens een wandeling door de vrieskou kwam ik net te laat voor deze vergadering van reigers. Zes grote zilverreigers en drie blauwe reigers komen hier op de Westerplas bijeen voor een gezellige meeting in de zon. Ik had gehoopt op overwinterende lepelaars, maar die zitten dit jaar niet op de plas. Wel neemt het aantal overwinterende grote zilverreigers flink toe. Een opvallende vogel die je vroeger minder tegen kwam. In zijn maagdelijk witte kleed, met opvallend zwarte poten en gele snavel is deze vogel best fotogeniek. Op de foto kwam het licht veel minder mooi uit, maar kijk die kleuren eens van het kale riet en de wilgen op de achtergrond. Die gele snavel zal straks tijdens de balts en de broedperiode éven plaats maken voor een zwarte trouwens.
Grote zilverreigers eten kikkers, muizen en visjes. Hij beweegt wat meer door het water dan zijn blauw grijze vriend. Toch blijft hij kalm in zijn jachttechnieken en slaat pas op het laatste moment snel toe. Zijn bewegingen zijn flegmatisch, rustgevend en ook best grappig. Je hoeft niet ver te reizen om deze reigers te spotten. In onze regio zitten ze in de slootjes tussen de kale bollenvelden, in de weilanden en de kanalen in de waterleidingduinen. Je kunt de vogel verder overal tegenkomen waar ondiep water is. In de weilanden eet hij muizen of zelfs mollen. Zo’n groot dier, met kleine gele ogen die je bijna niet kunt zien, maar hij kan er uitstekend mee jagen op zicht. De mooiste momenten zijn als de reigers hun landing inzetten.
SPELTIP: Een leuk spel om met je kinderen te spelen: hoe bewegen vogels? Doe eens de jacht van een reiger na, kruip in de huid van een kauwtje, observeer eens een tapdansende meeuw opzoek naar wormen. Je traint je lachspieren en je leert vogels beter kennen.
Fruitbomen krijgen een moddermasker
De kers en de appelboom in mijn achtertuin hebben medio januari een jas gekregen van klei. Nadat ik de bomen gesnoeid had maakte ik een boompasta. Deze pasta bestaat uit mineralen, mestcompost, bentonietpoeder en fijn wit zand uit Schiermonnikoog aangemengd met regenwater. Vroeger kregen fruitbomen vaker een papje van boompasta op de bast gesmeerd, maar deze manier van biodynamisch tuinieren is in Nederland niet gebruikelijk.
Vanaf de voet van de boom tot de kroon heb ik met een platte kwast de boom ingesmeerd met deze boompasta. Gelukkig bleef het deze dagen droog en kon de pasta goed uitharden. De boom zal via de bast de voedingsstoffen tot zich nemen. Het masker van klei zal de boom beschermen tegen schimmels en bacteriën die via de snoeiwonden naar binnen kunnen dringen. Ook kunnen insecten minder gemakkelijk hun eieren leggen in gescheurde stukken bast.
De boompasta zorgt er voor dat de boom van binnenuit gezonder en sterker wordt. Je past deze kleimaskers toe wanneer de aarde inademt(bij afnemende maan). De beste periode is het najaar, als de bomen hun blad hebben laten vallen en na het snoeien. De laatste keer pas je het in de lente toe, vlak voor de bloemen openen. Het werkt ook als een soort ‘lijm’ om stukjes los schors te dichten en bezoekers te doden. Onder deze schors leggen fruitmotten graag eitjes, de vlinder overwintert als rups tussen het losse schors. Of de kleimaskers écht helpen? Wordt vervolgd…
HELDEN GEZOCHT TIJDENS DE PADDENTREK
Wandel je met mij mee? Solo of in duo’s maak je een gezonde avondwandeling en help je de natuur. In jouw tempo en wanneer het jouw uitkomt.
Vorig jaar heb ik deelgenomen als ‘amfibiewacht’ tijdens de paddentrek. Na wat gesprekjes met de politie die mij staande hield tijdens deze paddenwacht heb ik de gemeente Noordwijk gemaild met het verzoek voor speciale borden. Gelukkig! Nu vallen we veel meer op én zien mensen wat we aan het doen zijn. Erg fijn, want tijdens deze avonden stoppen ook veel auto’s om te vragen wat we aan het zoeken zijn.
Zodra de vorst uit de grond is en de temperaturen iets warmer zijn hangt er ‘seks’ in de lucht. Duizenden padden keren vanuit hun slaapplekken in de duinen, het bos en de moestuinen terug naar hun geboorte plek om te paren. De Duinweg in Noordwijk aan zee is een ontmoetingsplek voor deze padden. Helaas scheuren de auto’s hier razend hard en overleven veel dieren de oversteek niet.
Als paddenwachter help je de nog trage padden over te steken, soms zitten de mannen al boven op een vrouwtje midden op de weg. De dieren steken over vanuit de bosranden naar de bollenvelden. We hebben echter nog veel te weinig paddenwachters in ons team om iedere avond de wacht te kunnen lopen.
Je lijkt net een kerstboom. In je fluoriderende hesjes en knipperlichtjes om je arm lopen wij langs de bosrand en bermen op zoek naar padden. Wij zullen ons gedurende drie maanden inzetten om 7 avonden in de week na zonsondergang langs deze Duinweg te lopen! Voor onze ogen worden helaas veel padden doodgereden. De padden raken verblind door de koplampen van de passerende auto’s, blijven stil zitten en worden een verkeersslachtoffer. Ook deze overreden padden tellen we en noteren we.
- Padden worden actief een halfuur na zonsondergang. Dit is het moment dat wij gaan wandelen. In shifts lopen we langs de weg. Een shift duurt ongeveer 60 minuten tot 1,5 uur. Je wandelt dan in het donker, met een koplampje. Je hoort uilen, en kunt vleermuizen, vossen en herten zien.
- De wandeltijden schuiven dus iedere week een stukje op. De piek van paddentrek is meestal eind maart en april, hierop steken er tijdens een drukke avond gerust 200 padden tegelijk de weg over.
- Wij tellen de padden, noteren het aantal in een tabel. Ook kikkers en salamanders helpen we oversteken.
Wil jij mij/ons helpen? in februari, maart en/of april? Met een avond per week, of een paar avonden in de maand maak je het verschil. Mail naar paddennoordwijk@gmail.com voor de informatie, de groepsapp en het rooster. Deze video van een kikker maakte ik vorig jaar, het lichtje was gedempt om de kikker niet te verblinden.
