Vervolg van het project bloemen (aan) zee
Nu Noordwijk steeds voller wordt gebouwd, is er nauwelijks nog plek voor wilde perkjes en bermen met bloemen. Daarom riep ik de inwoners van Noordwijk vorig jaar al op om zelf het initiatief te gaan nemen. Tegels eruit – zaden erin, of gewoon inzaaien in bloempotten. Het perkje aan de Duinweg (zie nieuwsberichten 2019) zal ook dit jaar weer worden ingericht voor bijen en anderen insecten zoals vlinders en lieveheersbeestjes. De afgelopen drie jaar streefde Moedertje Groen er naar om de insecten een handje te helpen. Dit jaar heeft de Gemeente Noordwijk besloten dat Moedertje Groen het perkje mag adopteren en beheren. Het lijkt op het eerste gezicht alsof er niets bloeit, maar er zitten bollen in de grond van sponsor VVV Noordwijkerhout en de eerste zaailingen van vorig jaar komen al omhoog. (Teunisbloem, korenbloem,toorts, duizendschoon enz.)
Moedertje Groen biedt dit jaar een beperkte voorraad, uit eigen kweek en selectie, onbespoten bloemenzaad aan, als pilot. Uiteraard zijn dit bloemen die aantrekkelijk zijn voor vlinders, bijen en andere insecten.
Vorig jaar is Moedertje Groen begonnen met het inzaaien van diverse bloemen. In het najaar van 2019 heb ik met liefde zoveel mogelijk uitgebloeide bloemen met de hand geoogst, gedroogd en het zaad verzameld. Een beste klus, en ik heb een beperkte voorraad zaadjes en bloemknoppen geoogst en bewaard. Het bewaren ging niet altijd even goed, maar gelukkig bleef er nog wat zaad over. Omdat alle zaden met de hand zijn geoogst en geselecteerd, zitten sommige zaadjes nog in een vliesje. Andere zaadjes zijn te klein en kwetsbaar om uit de bloemknoppen te halen. Daarom het advies: zelf vlak voor het zaaien de zaden uit de knop te halen. Daarna kun je het zaad zelf gemakkelijk verdelen.
let op: de tekst is gebaseerd op eigen ervaring. E.e.a. kan verschillen per grondsoort en tuin. De foto’s zijn bijna allemaal gemaakt op de eigen tuin van Moedertje Groen (zandgrond, 2019). Kleuren en afmetingen kunnen in genetisch opzicht afwijken, omdat het zaad van bloemen altijd weer andere kleur kan hebben.
Pilot: deelname is eenvoudig. Moedertje Groen vraagt je jouw foto’s van je opkomende plantjes en de bloeiende planten te mailen (info@moedertjegroen.nl). In pot en / of in volle grond. Ik heb alleen je e-mail adres nodig en je houdt zelf een klein dagboekje bij over de groeiresultaten van je zaad. Jouw gegevens wil ik graag verzamelen voor volgend jaar.
Prijs: omdat het in 2020 om een pilot gaat, biedt Moedertje Groen het zaad aan voor een vrijwillige bijdrage. De zaden worden verpakt in zelfgemaakte verpakking of biologisch afbreekbare zakjes. Ook voor de tuinadviezen van Moedertje Groen wordt dit jaar een vrijwillige bijdrage gevraagd.
op = op ! vraag naar de voorraad (eind najaar/begin lente weer nieuw zaad)
Gemengd zaad is op.
Ophalen en verzenden: binnen Noordwijk kun je de zaden komen ophalen op afspraak. Buiten Noordwijk kun je contact opnemen met Moedertje Groen. De vrijwillige bijdrage is excl. verzendkosten.
Inzaaien: inzaaien kan vanaf medio april tot medio juni buiten of in de kas. Goudsbloem en papaver kun je later inzaaien. Sommige zaden kunnen in pot, andere zaden in de volle grond. Maak enkele dagen voor je gaat zaaien een stukje grond vrij in je tuin op een beschutte, maar zonnige plek of half schaduw / half zon. Dit doe je door de bodem los te schoffelen en vrij te maken van andere planten. Zorg bij uitzaaien dat de grond vochtig is. Gebruik hiervoor altijd een sproeikop, met een krachtige waterstraal spoel je alle voedingstoffen weg. Zaai vervolgens dun in. Alsof je ‘een snufje zout’ over je gerecht strooit. Pak daarna enkele handen aarde en strooi dit dun over de zaden heen om ze een beetje toe te dekken. Bevochtig de zaden de eerste dagen, indien nodig met een plantenspuit of gebruik een goede sproeikop. Wanneer de ontkiemende zaden wat groter zijn hoef je niet langer met regelmaat te bewateren, de ontkiemende planten moeten zelf naar water gaan zoeken om sterk te worden en te leren overleven.
Tegels eruit: haal jij de tegels ook uit je tuin, om plaats te maken voor méér groen? Verwijder het scherpe witte zand (waar de tegels op lagen) en breng zwarte aarde aan en maak dat eerst goed los en vochtig. Laat dit enkele dagen rusten. Bewater dit stukje grond goed en maak gebruik van een klein handje biologische koemestkorrels. Grond onder stoeptegels is namelijk vaak erg voedselarm. Zorg dat de koemestkorrels zijn opgelost in een mengsel van tuinaarde en water voor je gaat zaaien.
Hieronder volgen de beschrijvingen van Moedertje Groen:
Gemengde zadenmix 20 soorten
Een lust voor het oog, met de juiste verzorging heb je een border vol kleur. Het is altijd een verrassing wat er opkomt, en wat er het jaar erna op komt. Het eerste jaar is een mooi kleurenpalet, het tweede jaar bloeien de tweejarige bloemen die het eerste jaar alleen bladrozetten waren. Schoffel daarom in het tweede jaar nooit direct alles weg, maar laat opkomen wat er groeit. Zo creëer je een wilde, maar kleurrijke look in je tuin. Sommige bloemen kunnen behoorlijk hoog worden (50cm) zaai altijd dun uit.
Calendula (Goudsbloem) meerjarige plant
Bloemen zijn eetbaar en leuk als vrolijke decoratie in salades, kruidenboters en pesto’s. Inzaaien in volle grond of grote pot.
Calendula groeit het hele jaar door bij warme temperaturen. De winter van 2019/2020 was warm en de bloemen hebben bij mij op de tuin de hele winter nog gebloeid een vrolijk gezicht. Normaal gesproken bloeit deze plant van mei tot met november.
Medicinaal: de bloemen kun je in pot zonnebloemolie (zie foto) laten trekken en hier huidolie van maken. Goed voor een droge beschadigde huid. Gedroogde bloemen zijn goed voor vrouwenkwalen die in hun maanperiode zitten.
Tevens groeit Goudsbloem erg snel, en in verschillende varianten. Verschillend van donker hart tot oranje zoals op de foto. De bloemen met een donker hart zijn nakomelingen uit het zaad wat de bloem aanmaakt. Calendula bloeit hierdoor keer op keer.
Moedertje Groen heeft ook nog enkele gekweekte planten in pot beschikbaar: op = op.
Wilde kaasjeskruid tweejarig
Familie van de stokroos en de lavatera. Deze prachtige eetbare paarse variant. Groeit in iedere berm en wordt door vele bestempeld als onkruid. Is tweejarig en zaait zich gemakkelijk uit. De bloemen kun je gebruiken als decoratie in je gerechten. Deze plant trekt allerlei insecten aan en omdat ze zo snel groeit mag je best een takje in een vaasje zetten. Wat nou onkruid? Nog niet overtuigd? Kaasjeskruid is medicinaal en werkt o.a bij problemen met slijm in je keel en luchtwegen.
Stokroos 2 jarig
Een bekende, deze schitterende stokrozen zijn te bewonderen aan de Duinweg. Voorzaaien in pot, in mei planten in de volle grond.
Zaai dit jaar, en krijg volgend jaar de bloemen. Prachtige hoge bloemen rijk aan nectar en stuifmeel. Een goed restaurant voor bij en hommel. Let op, de plant wordt breed en hoog. Het eerste jaar wordt het blad gevormd, het tweede jaar heb je prachtige bloemen in diverse kleuren. Heeft zon nodig of halfschaduw. Blijft nieuwe bloemen vormen van juni tot het najaar. Stokrozen zijn gevoelig voor harde wind. Eerst voorzaaien in kleine potjes. In de avond worden de stokrozen bezocht door nachtvlinders.
Korenbloem blauw/roze
Bloemen zijn eetbaar en leuk als vrolijke decoratie in salades, kruidenboters en pesto’s. Rechtstreeks inzaaien in volle grond, of in grote bloempot. Bloemen gedroogd, zijn leuk in theemengsels. Afgelopen jaar stond de tuin vol met korenbloemen. Van diep donker paars tot helder blauw of baby roze. De bloemen werden rijkelijk bezocht door veel hommelsoorten. De uitgebloeide korenbloem vormt een knop waar insecten en kleine larfjes goed in schuilen en slapen. De korenbloem is ook een favoriet van de soldaatjes (een kevertje die nectar drinkt, de larven van de soldaten eten bladluizen).
Niet geurende kamille
Afgelopen zomer ontdekte ik deze zeldzame rups op de niet geurende kamille. De rups van de kamillevlinder. De plant is familie van de kamille. De naam zegt het al, ze geurt niet en heeft ook niet de medicinale eigenschappen. Is goed geschikt om in te zaaien op lege stukken tuin / braakliggende grond.
Lupine 2 jarig roze/wit/paars
Zowel als volwassen plant in pot te verkrijgen (eigen kweek, op = op ) als in los zaad (volgend jaar bloemen). Een plant die het goed doet op licht bemeste zandgrond. Stond bij mij op een zonnige plek, maar kan ook wat schaduw verdragen. Plant zaait gemakkelijk uit. Zaailingen vormen jaar later pas weer nieuwe bloemen.
De plant kan in grote pot worden gehouden, maar heeft dan meer water nodig. De planten werden bij mij behoorlijk breed (50 cm) en hoog, zijn rijk aan bloemen. Bloeide van mei tot september. Ook op deze plant huisde meerde insecten zoals lieveheersbeestjes en soldaatjes. De bloem trok voornamelijk koolwitjes en hommels aan.
Papaver
Wie kent hem niet? De papaver. Een snel groeiende plant en bloem, rijk aan zaden. De zaden kunnen door brood of yoghurt worden verwerkt. Tevens als slaapthee worden gebruikt, maar wees hier heel voorzichtig en mild mee. Papavers zijn woekeraars, mijn advies is inzaaien op een plekje waar niets groeit. Je kan ze wel gemakkelijk verwijderen.
Als je de bloemen direct afknipt na de bloei zal de plant minder zaaddozen aanmaken en minder kunnen uitzaaien. De zaaddozen zijn in het najaar een mooie schuilplek voor kleine spinnen en insecten zoals torretjes. Bloeit tot het najaar. In te zaaien in volle grond.
Laturys (Pronkerwt)
Heerlijk geurende, klimmende pronkerwt. Kan vanaf mei ook prima in pot worden gezaaid. Een mooie zomerbloeier in verrassende kleuren. Van lila tot wit roze, diep donker rood en zuurstok roze. Laat je verrassen. De bloemen vormen duidelijke zaden in zaaddoosjes, wanneer deze ingedroogd en bruin zijn, kun je ze oogsten. De zaden een nachtje laten weken in water, helpt ze te ontkiemen.
Lavatera (bekermalva)
Een snelgroeiende plant die wel wat ruimte vraagt. Prachtige trompetbloemen in roze of wit. Blijft lang doorbloeien tot in het najaar. Zelf heb ik veel koolwitjes op deze bloemen gezien. In te zaaien in volle grond, of eerst opkweken in pot.
Zonnehoed geelrood vlam
Deze bloemen zorgde voor een vuurzee. Prachtige geel met rode bloemblaadjes werden rijkelijk bezocht door de hommels. Ze zaaien zichzelf uit en werden circa 50cm hoog. Daarna vormen ze stekelballetjes vol zaad, maar de plant groeit ook via de wortelstokken verder. Een echte ‘eye-catcher’
Saponaria caespitosa (Zeepkruid).
Sommige planten bevatten saponine. Dit zijn zeepstoffen. De officiële Zeepkruid is een zeldzame plant die groeit in de duinen. Dit soort zeepkruid zorgt voor lieve kleine roze bloempjes en oogt lekker wild. Een favoriete zomerbloem en blijft groeien dus ook leuk in een vaasje. De zaadjes zijn erg klein dus je ontvangt de zaden in gedroogde bloemknoppen.
Teunisbloem, 2 jarig – inheems
De zaden van deze plant zijn eetbaar en ook de wortelstokken kunnen in het najaar worden gegeten als groente. Deze smaken wel wat bitter. Je kun deze bloemen in de zomer één voor één zien openvouwen. Op een warme zomerse dag wordt deze plant massaal bezocht door bijen en hommels, tijdens een warme nacht bezoeken veel nachtvlinders en torretjes de teunisbloem. De plant maakt eerst een rozet en bloeit het jaar daarna.
De plant zaait zich vervolgens uit en maakt nieuwe rozetten aan. Wanneer je goed observeert, kun je deze rozetten herkennen en hoef je ze niet weg te schoffelen. In te zaaien in volle grond. De bloemen worden ongeveer 45cm hoog en zijn gevoelig voor harde wind.
Een prachtige plant, met mooi zacht blad en lange bloemen. Deze plant komt van nature veel voor in de duinen en verspreid zich goed op zandgrond. De bloemen worden door tal van insecten bezocht: vlinders, bijen, kevers en nachtvlinders doen zich tegoed aan het nectar van deze bloemen.
Ik heb ontdekt dat bijen deze bloemen als slaapplek gebruiken. De bijen gaan in de bloemen zitten wanneer de zon onder gaat en komen er weer uitvliegen wanneer de zon ’s morgens opkomt. Het zaad groeit traag en vormt een mooi rozet met zachte bladeren waar de dauwdruppels prachtig op blijven zitten. In te zaaien in volle grond. De plant kan 50cm breed worden en ruim 1,5meter hoog en is hierdoor gevoelig voor harde wind in het najaar. De uitgebloeide stengels vormen zaad en een perfect insectenhotel in de winter. Knip daarom de uitgebloeide stengels pas af in het voorjaar.
Ridderspoor, diverse soorten gemengd
Bloeit in de zomer en heeft prachtige kleuren. Diep donkerpaars tot blauw. Goede plant voor hommels en koolwitjes. In te zaaien in grote pot. De plant wordt 30 tot 50 cm breed en kan vrij hoog groeien.
Voor meer informatie en bestellen stuur je mail naar: info@moedertjegroen.nl
beperkte voorraad beschikbaar dus op = op.
Groene groet!
